Gedurende mijn werk als bikefitter kom ik fietsers tegen met een verscheidenheid aan klachten Of die het gevoel hebben niet een te zijn met hun fiets. Weer anderen willen het maximale uit hun prestatie halen.
Wanneer mensen met klachten komen, hebben ze vaak zelf al heel veel geprobeerd en soms al verschillende bikefittingen gedaan, zonder het gewenste resultaat. Wanneer ik dan vraag hoe deze bikefittingen gedaan werden, zie ik hierin veel verschillen.
Ik wil hier daarom duidelijk maken, waar een goede bikefitting volgens mij aan moet voldoen.
Belangrijk is om uit te gaan van de fietser als uniek persoon. Welk doelen heeft deze? Wat is zijn blessureverleden? Welke fysieke klachten zijn er? Hoe is het gesteld met de lenigheid en stabiliteit van de persoon?
Uiteindelijk ben ik opzoek naar een balans tussen Comfort, Aerodynamica en Krachtoverbrenging. Wanneer je niet comfortabel op je fiets zit, kun je tijdens langere ritten niet je maximale prestatie bereiken.
Een goede bikefitting houdt hier dus altijd rekening mee en zal dus de fiets aanpassen aan de persoon en niet andersom!!!
Klachten treden op tijdens het fietsen en moeten dus ook dynamisch getest worden op de fiets. En dat is nu het grote verschil met een statische meting. Hierbij worden een aantal lichaamsmaten bepaald, zoals binnenbeenlengte, romplengte en armlengte. Al deze maten worden vervolgens in een computermodel gestopt en hieruit rolt vervolgens de ‘ideale’ fietsafstelling. Tijdens deze test wordt er dus absoluut geen rekening gehouden met de lenigheid en eventuele klachten.
Tijdens een dynamische test wordt er naar de bewegingen op de fiets gekeken. De ideale positie wordt bepaald, door lichaamshoeken op de fiets te meten.
Daarnaast is het belangrijk rekening te houden met de stabiliteit en druk op de verschillende contactpunten; zadel, stuur en pedalen.
Zadeldruk
Bij wieler-amateurs is een van de belangrijkste problemen het zadel, zeker op het moment dat je langere ritten gaat maken. Wanneer de pro’s weer weken achter elkaar op de fiets zitten, tijdens bijvoorbeeld een Tour de France, klagen ze over zadelproblemen. Onze fietsen moeten er net zoals die van de pro’s strak uitzien en daar hoort dan ook een flitsend zadel bij. Daarbij wordt soms vergeten dat je er straks uren achter elkaar op moet zitten. Waarom?
Waar de pro’s gebonden zijn aan sponsoren en dus minder keuze uit de verschillende merken hebben. Hebben wij het voordeel uit vele soorten zadels te kiezen. Gebruik dit voordeel dan ook! Een zadel moet passen bij u!
Bij veel mensen is zadelproblemen een veel gehoorde klacht. Veel gehoorde klachten zijn gevoelloosheid (te veel druk op bloedvaten en zenuwbanen), een te hoge druk, pijn na plassen, schuurplekken, of zitvlakproblemen (abces).
Veel van deze klachten komen voort uit een verkeerde fietsafstelling. Het zadel staat te hoog/te laag, te ver naar voren/achteren, niet horizontaal, te diepe zit of gewoon een simpelweg een verkeerde zadelkeuze.
Met de technieken van tegenwoordig kunnen we het zadel heel nauwkeurig afstellen, door gebruik te maken van een zadeldrukmeting. Hiervoor wordt er een mat over uw zadel gelegd, die een dynamisch beeld geeft van de druk. U ziet waar de maximale druk is, hoe groot het oppervlak is dat u belast en hoe het zwaartepunt zich over het zadel verdeeld.
Het zadel is een belangrijk contactpunt van uw fiets. Door soms kleine, simpele aanpassingen als een kortere stuurpen, of een iets lagere zit, kan er een veel evenwichtigere zit ontstaan. Door de stabiele zit, wordt uw kracht efficiënter gebruikt.
Soms is het zadel totaal ongeschikt. Het zadel is te hard, of juist te zacht, te smal of juist te breed, of de vorm past niet bij de fietser. Dit is afhankelijk van het doel, de anatomie en lenigheid.
Klein verschil groot effect
Gedurende het fitproces zoeken we altijd naar de meest optimale drukverdeling tussen de
contactpunten stuur, zadel en pedalen. In eerste instantie wordt het zadel horizontaal afgesteld.
Maar dit kan problematisch zijn, omdat er verschillende constructie vormen en materialen op de markt zijn.
Het volgende voorbeeld laat een ambitieuze wielrenner zien die zitklachten heeft tijdens lange trainingssessies.
Gedurende het bikefitting proces is de zadelneus 1 graad naar beneden gekanteld, met een iets kortere stuurpen. De vergelijking van de drukmetingen (begin positie is links) laat een duidelijke vermindering van de maximale druk in het gebied van het schaambeen zien, een vergroting van het belaste gebied en een optimalisatie van het drukcentrum – allen indicatoren van verbetering.
Een opmerkelijke vermindering van de zitklachten en geen merkbare verhoging van de druk op de armen bewijst dat onder sommige omstandigheden een kleine verandering van de zadelhoek een groot en wenselijk effect kan hebben.
Soms is het zadel gewoon niet goed, met een ander zadel wordt het drukbeeld veel evenwichtiger:
Zo zie je dat er vele oorzaken zijn voor zitvlakproblemen. Soms kunnen kleine wijzigingen in de afstelling, al grote veranderen geven. De maximale druk is veel lager, een groter contactoppervlak wordt belast, wat een evenwichtiger drukbeeld laat zien. Hierdoor wordt de zit stabieler, de kracht-efficiëntie vergroot en zadelklachten voorkomen.
Of je doel is prestatieverbetering, of blessures voorkomen, belangrijk is dat uw zadel goed is afgesteld en u niet langer door blijft fietsen met klachten.
Voetdruk
Hetzelfde geldt bij drukmeting in de schoen. Hierbij worden hotspots opgespoord, stand van de voeten bepaald en krachtoverbrenging. Door schoen/pedaal optimalisatie, door juiste uitlijning, afstelling schoenplaatjes en gebruik van zolen, wordt de stabiliteit en kracht-efficiëntie vergroot.
Het volgende voorbeeld laat zien dat door het gebruik van een wedge (een wigje tussen schoen en pedaal), de druk over de gehele bal van de voet wordt verdeeld. We zien een stabielere krachtoverbrenging.
